Đặc sản gỏi Nhệch Thái Thụy - Thái Bình

Là một huyện vùng quê ven biển của tỉnh Thái Bình, Thái Thụy không chỉ được biết đến là một huyện có truyền thống văn hoá lịch sử lâu đời, có nhiều  địa điểm du lịch nghỉ mát như bãi biển Cồn Đen (thuộc xã Thái Đô), khu dự trữ sinh quyển rừng ngập mặn ven biển Thụy Trường, Thái Đô với rất nhiều loài chim quý hiếm và các loại hải sản phong phú như ngao, tôm sú, cua... mà Thái Thụy còn nổi tiếng với các món ăn phong phú như gỏi nhệch, cá khoai, chả cá, sứa chua, canh gion và nộm sứa... Tới đây, du khách không thể bỏ qua các món ăn hấp dẫn ấy, đặc biệt là món gỏi nhệch có nhiều ở vùng Thụy Xuân, thị trấn Diêm Điền.

Xem thêm: Nấu cỗ trọn gói tại Thái Bình

Con nhệch có màu sắc và hình dáng tựa như lươn nước ngọt nhưng sống chủ yếu ở vùng biển. Nhệch được thắt thành khúc, ướp gia vị rồi bỏ vào rán tuy đơn giản nhưng lại rất ngon và ngậy. Nhệch xào củ chuối là món ăn truyền thống giản dị mà đậm đà khó quên. Thế nhưng với người dân biển Thái Thụy thì đó vẫn chưa phải là tuyệt chiêu đãi khách. Gỏi được làm bằng nhệch sống mới đích thị là món sở trường của họ.

Muốn có được món gỏi nhệch thật ngon, khâu đầu tiên phải chọn được nguyên liệu chính cho chuẩn. Nhệch càng nhỏ thì làm gỏi càng ngon vì xương mềm thịt mịn, và ngọt. Phải đón chân những người dân chài từ đầu bến mới mua được nhệch cơm, vừa săn vừa nhỏ lại dài. Để làm món gỏi nhệch, đầu tiên làm sạch nhớt nhệch bằng tro và lá nhái hoặc tắm nhệch trong nước vôi trong, sau đó mổ bụng bỏ ruột, bỏ đầu đuôi, chỉ lấy mỗi thân. Thân nhệch rửa sạch để ráo nước sau đó dần bằng sống dao cho mềm và cắt ra làm nhiều đoạn: mỗi đoạn dài từ 2 đến 3cm, được khía nhỏ, sau đó lấy khăn sạch thấm nước và cho vào bát tô bóp với riềng giã nhỏ trộn với thính gạo đã rang thơm.  Dù gia vị chỉ là những thứ rất dân giã nhưng lại có thể làm sống dậy hương thơm của món ăn. Người làm gỏi diệu nghệ sẽ có bí quyết về tỉ lệ các loại gia vị với thịt để chúng hài hòa hơn.

Một thành phần không thể thiếu của gỏi nhệch là nước chấm. Những quán gỏi nhệch nổi tiếng đều có bí quyết pha chế nước chấm riêng của mình. Nước chấm được pha từ mắm tôm, có vị chua được lấy từ quả chay luộc lên và pha trộn thêm vị ngọt thanh của đường. Ngoài ra, một thành phần quan trọng nữa là các loại lá ăn kèm. Để có một bữa gỏi đủ vị, cần có rất nhiều loại lá và quả ăn kèm như lá sắn, lá sung, lá si, đài bi, vọng cách, đinh lăng, rau húng, tía tô, lá và quả vẹt, khế chua, quả sung, chuối xanh, ớt... sao cho đủ vị chua, cay, chát, đắng, thơm, bùi.

 Ăn gỏi nhệch cũng có nghệ thuật. Miếng nhệch được gói với các loại lá, nhúng vào nước chấm đưa vào miệng nhai thật kỹ để cảm nhận hết hương vị đặc trưng của món ăn. Nếu ăn quá nhanh, ăn vội sẽ không tận hưởng hết được vị ngọt, giòn, dai lại thơm mát của nó. Món ăn này quả thực là tinh hoa quà Việt, nhâm nhi mới kì thú.

Nếu có dịp về với Thái Thụy, quí khách chớ bỏ qua gỏi nhệch Diêm Điền như người xưa đã nói: “Về Thái Thụy mà không ăn gỏi nhệch Diêm Điền là chưa phải đã về Thái Thụy”.